Dat was op het nippertje, dat hield helemaal niks over.

Jur Pels

De spoorbrug bij Grouw


Dan besluiten we om via het Prinses Margrietkanaal weer richting Sneekermeer te gaan. Weliswaar net niet bezeild, maar met lange slag, korte slag kun je ook een heel eind komen. Eén van de obstakels die we tegen gaan komen is de spoorbrug. In tegenstelling tot de verkeersbruggen staat die meestal open, alleen als er een trein aankomt gaat ie even dicht.

Het zonnetje schijnt en er staat een stevige wind waar we tegenop kruisen. Mooi zeilen, met een flinke lange slag, de wal komt langzaam steeds dichter bij en dan overstag en met een korte slag weer naar de overkant. Dan weer proberen om de slag zo lang mogelijk te maken, netjes oploeven bij een vlaag en goed op het killen van het voorlijk blijven letten. Af en toe een tegenligger of een oplopende beroepsvaarder, maar dat maakt het juist een beetje spannender. Het spel om precies uit te mikken hoe je de slagen legt om zo min mogelijk hinder van elkaar te hebben spelen we met verve. Dat zijn de dingen die zeilen zo leuk maken.

In die tijd was onder alle Friese bruggen een ketting aangebracht om voor zeiljachten zonder motor een doortocht mogelijk te maken. Je kan je dan aan de ketting onder de brug door trekken, want kruisen in het bruggat gaat niet lukken, voorbij de brug nog een flinke ruk en daarna zeil je weer mooi verder.

Ik probeer in te schatten hoe we met een lange slag zo dicht mogelijk bij de brug uit kunnen komen. Heel in de verte achter ons komt een binnenvaarder aan, maar naar mijn inschatting moeten we daar nog ruim voor onder de brug door kunnen.

We komen dichter bij de brug en ik kijk af en toe achterom om de binnenvaarder in de gaten te houden. Ook al staat de wind niet recht door het kanaal, zodat we steeds een lange slag en een korte kunnen maken, dichter bij de brug blijkt de wind door het bruggat toch recht door het gat gedwongen te worden. Dat verstoort mijn geplande slagen en dat kost extra tijd. De binnenvaarder begint nu toch wel erg dichtbij te komen. Maar we zijn bijna bij het remmingswerk en bij de ketting.

De binnenvaarder op een 100m achter ons, moet net kunnen. Ik pak de ketting en begin te trekken of mijn leven ervan afhangt en trek zo snel ik kan de boot het bruggat in en verder. De binnenvaarder ligt nu met zijn boeg al binnen de trechter van het remmingswerk. Dan, midden onder de brug, met een dikke wind recht op de kop, is de ketting ineens weg. . . . . . . . , gebroken . . . . . . ik kan niet verder . . . en die binnenvaarder is nu angstig dichtbij . . . . en vaart door, hij kan weinig anders. Veel ruimte om te keren is er onder de brug ook niet . . . . . Even val ik helemaal stil . . . . dan zie ik een laatste kans . . . ik roep naar mijn vriendin achter op de boot de ketting vast te houden, grootzeil helemaal los en de fok bak en dan afzetten van de muur. Op die manier kunnen we een hele korte draai maken en terug voor de wind weg. Tussen de binnenvaarder en het remmingswerk is nog nauwelijks ruimte over . . . gaat het nog lukken? . . . . . Aan de ene kant schurend langs het remmingswerk en aan de andere kant de binnenvaarder op aanraakbare afstand komen we nog net zonder gemangeld te worden weer onder de brug uit.

Dat was op het nippertje, dat hield helemaal niks over. We leggen de boot aan de kant en hebben even een halfuurtje nodig om op adem te komen, de hartslag weer normaal te laten worden en tot ons door te laten dringen wat er nu precies gebeurd is en wat we anders hadden kunnen en moeten doen.

Les 1: onderschat nooit de snelheid van een motorschip.

2: overschat je eigen snelheid niet.

3: bij een brug of andere obstakels is de windstroming verstoord en is de richting anders dan je dacht.

Jaren later, als ik zelf als schipper met een oud binnenvaartschip op vakantie ben, realiseer ik me nog een meespelende factor. Als (leeg) motorschip met de wind schuin of dwars ga je als een krab door een kanaal, je verleiert enorm en hebt veel breedte nodig om door een kanaal te komen. Als

je dan bij een brug komt heb je die ruimte niet en dan is er maar één manier om goed door het bruggat te komen en dat is snelheid verhogen. Dat heeft onze binnenvaarder vermoedelijk ook moeten doen waardoor hij er eerder was dan ik ingeschat had.

De schrik zat er in ieder geval goed in en die brug hebben we daarna zeker 20 jaar gemeden.