Vooral als het allemaal goed afgelopen is, want dan heb je de neiging om het voorval diep weg te stoppen en er niet meer over te praten.

Ik stap nu toch maar even uit mijn zelfgekozen comfortzone om het volgende op te schrijven, ter leringhe ende vermaeck van alle Toerzeilers. En dan de gewetensvraag: wat had u zelf gedaan?

Een mooie, redelijk zonnige zondagochtend in september. We liggen in de haven van Vlieland en moeten helaas de terugweg aanvaarden. ‘We’ zijn drie vrouwen aan boord van de Traballo, een Friendship 28. Op zich goede, ervaren zeilsters.

We hebben natuurlijk een goede tochtplanning gemaakt, alle kaarten en apparatuur is aan boord (alleen geen AIS of radar), alsmede voldoende ankergerei (!) en een goede radarreflector hoog in de mast en we vertrekken keurig op het juiste moment. Lekker windje, alles gaat goed.

Tot we dik voorbij het Fransje Gaatje, ongeveer ter hoogte van de V11, een muur van dikke mist voor ons zien opduiken. En voor we het weten zitten we er middenin. En we zijn niet de enigen. Goede raad is duur en achteraf weten we natuurlijk wat we hadden moeten doen. Maar dat hebben we niet gedaan. De schipper (ondergetekende, typ ik met enig schaamrood op de kaken) start de motor en de zeilen worden geborgen. Eén bemanningslid staat voorop en tuurt voor zich uit in de ‘erwtensoep’, het andere bemanningslid houdt achter en opzij alles in de gaten. De stuurvrouw stuurt strak stuurboordwal langs de tonnen via de plotter.

Voorzichtig tuffen we voort in een vreemde wereld waarin we ook steeds onze oren spitsen bij ieder geluid. De marifoon staat afgestemd op de Brandaris.

Regelmatig klinkt gevloek over de marifoon van beroeps die op tjalken, driemasters en vissersboten gewag maken van ‘idioten’ die zich ergens bevinden waar ze niet horen te varen. Even later maken wij (en we horen er zelf ook niet te zijn) dat ook mee. We horen het zware gedreun van een veerboot, maar waar bevindt ie zich? De plotter geeft aan dat we buiten de vaargeul kunnen en voorzichtig sturen we zo dat we de groene tonnen aan bakboord hebben. Door de mist wordt het geluid vervormd en de veerboot die we achter ons verwachten blijkt van Harlingen te komen en op weg te zijn naar Vlieland…. Varend aan de verkeerde kant van de vaargeul om een stukje af te snijden! We kunnen hem bijna aanraken.

Weer bekomen van de schrik en via de plotter en onze uitkijk voorop op weg naar de volgende boei. Dan komt er uit de mist een groot zeiljacht opdoemen, vol onder zeil! Het jacht kruist voor ons langs en verdwijnt weer uit het zicht, om even later weer als een soort spook op te doemen aan de andere kant. Die zijn op volle zeilen aan het kruisen op de Blauwe Slenk. Poeh.

Na een paar benauwde en zeer geconcentreerd varende uurtjes klaart het weer een beetje op en zien we tot onze grote vreugde de Pollendam opdoemen. We hebben het gered. Gauw Harlingen binnen en een plekje zoeken in de haven. Uitpuffend bij een flinke borrel vragen wij ons af of we wel goed gehandeld hebben. Nou, nee dus. Wel horen we dat boten achter ons door Rijkswaterstaat zijn verzameld in een flottielje en onder begeleiding naar de Pollendam zijn gebracht, waar ze op eigen kracht verder kunnen.

We hadden zonder radar niet verder mogen varen. (Zelfs AIS alleen is niet voldoende, want AIS kan radar niet vervangen). Wat we hadden moeten doen is buiten de vaargeul een veilige ankerplek zoeken en daar blijven liggen totdat er weer zicht was. Dat had in dit geval overigens geduurd tot maandagmiddag. Toen trok de mist pas op. Wij werden overvallen door de mist terwijl we met goed zicht vertrokken; maandagochtend zijn de nodige zeiljachten vanaf de eilanden vertrokken met de wetenschap dat er dikke mist boven de Wadden hing. Deze schippers zijn dan ook op de bon geslingerd, hoorden we achteraf. De hoogte van het geldbedrag viel niet mee!

Wat we ervan geleerd hebben? Weet wat de reglementen zijn op het vaarwater waar je zeilt; oefen met ankeren en niet alleen op een idyllisch plekje waar je wilt overnachten (want een ankermanoeuvre in dichte mist vlak naast de vaargeul waar het snel ondiep wordt boezemde ons meer angst in dan doorvaren op de plotter in die omstandigheden, daar ben ik eerlijk in).

Ben benieuwd naar verhalen Ter Leringhe ende Vermaeck van mede-Toerzeilers die ook iets dergelijks hebben meegemaakt. Schroom niet en stuur ze in!