Vaarbelangen aandachtsgebieden

Noordzee


De commissie Vaarbelangen volgt nauwgezet de ontwikkelingen m.b.t. de grootschalige toepassing van windenergie op de Noordzee en de beperkende maatregelen voor de recreatieve scheepvaart die daar het gevolg van zijn

Voorlopig heeft zij mede bewerkstelligd dat recreatieve doorvaart overdag in de Nederlandse Windparken is toegestaan. Daarbij zijn de volgende voorlopige afspraken gemaakt: Doorvaart en medegebruik Windparken

Een aanvaardbare definitieve regeling is er nog niet en daartoe is een brief met zienswijze aan de vaste kamercommissie opgesteld.  Hierop is nog geen antwoord gekomen omdat de vergadering tot januari 2021 is uitgesteld.

 

Stand van zaken december 2022

Nadat in 2018 de drie operationele windparken Prinses Amalia, Egmond aan Zee en Luchterduinen (alle drie voor de N- en Z-Hollandse kust) werden opengesteld voor doorvaart onder de al eerder genoemde voorwaarden (schepen t/m 24 meter LOA, alleen bij daglicht, AIS en VHF etc.) en de Gemini parken (ten noorden van de Wadden) gesloten bleven, is het er het nodige gebeurd.

Het eind 2020 gesloten Noord Zee Akkoord (NZA) heeft een streep gezet door de positieve ontwikkelingen m.b.t. de veilige doorvaart voor de kleine scheepvaart. In dit akkoord – gesloten zonder consultatie van de zeegaande recreatievaart - is vastgelegd dat alle ruimte binnen windparken gereserveerd wordt voor medegebruik (in vele vormen) en dat doorvaart alleen wordt toegestaan in z.g. corridors of logische passages.

Een concreet voorbeeld hiervan is het windpark Borssele voor de Zeeuwse kust dat inmiddels operationeel is en waarin een corridor is uitgelegd in ongeveer NW - ZO richting. Deze corridor mag bevaren worden door schepen t/m 45 m LOA, bij dag en nacht.

De corridor met status Area To Be Avoided is inmiddels ook op de zeekaarten ingetekend.

De in- en uitgangen van de corridor zijn bebakend, de corridor zelf niet maar daar wordt nog aan gewerkt. De intentie is in elk geval daar waar koersveranderingen nodig zijn door bochten of knikken in de corridor betonning te plaatsen. Verder dient men 500 meter afstand te houden tot de turbinerijen/turbinepalen en hetzelfde geldt voor de transformatorstations (bij Borssele vernauwen die de corridor ook op twee plaatsen). Zie ook https://www.noordzeeloket.nl/publish/pages/191388/gedragscode-corridor-borssele.pdf

NB Op dit moment zijn de dimensionering en inrichting van toekomstige doorvaartpassages nog onderwerp van studie en overleg. De regels zoals die voor de Borssele doorvaart gelden zijn niet zonder meer van toepassing op toekomstige passages.

 

Met deze ontwikkelingen in de volgende situatie ontstaan:

*Prinses Amalia en Egmond aan Zee vallen vooralsnog onder het oude regime waarbij doorvaart t/m 24 m LOA onder voorwaarden (w.o. AIS en VHF) is toegestaan bij daglicht.

Alhoewel het gebied van het toekomstige windpark Hollandse Kust Noord inmiddels is afgesloten heeft dit geen effect op de Prinses Amalia en Egmond aan Zee windparken.

*Luchterduinen is inmiddels afgesloten omdat het geïncorporeerd is in het in aanbouw zijnde windpark Hollandse Kust Zuid, dat in 2023 gereed moet zijn zal waardoor het gehele gebied is afgesloten voor scheepvaart

*De Gemini parken blijven gesloten.

*Borssele is zoals hiervoor aangegeven gesloten en er is een corridor opengesteld.

*Alle verder in aanbouw zijnde parken zijn en blijven ook na gereedkomen gesloten voor doorvaart conform het NZA. Corridors worden nog vastgesteld.

Of dit beleid ook op langere termijn onverkort van kracht zal blijven is niet duidelijk. Vanuit de zeegaande recreatievaart werden en worden vraagtekens gezet bij de realiteitswaarde van medegebruik binnen windparken verder van de kust (zie hierna) en daarnaast is het zo  dat niet alle vormen van medegebruik doorvaartbelemmerend zijn. Bepleit is (voor schepen t/m 24 m LOA) een formeel onderscheid te maken tussen doorvaartbelemmerend medegebruik en niet-doorvaartbelemmerend medegebruik. 

Nationaal Waterplan en Programma Noordzee 2022-2027

Het Noordzee akkoord heeft inmiddels wetskracht gekregen in het huidige Nationaal Waterplan en Programma Noordzee. Inspraak en betrokkenheid bij het beleid over de uitrol en inrichting van windparken op de Noordzee heeft nu vooral te maken met de locatie van eventuele passages, de inrichting daarvan en de verdere aanwijzing van gebieden voor nieuwe windparken die vervolgens middels kavelbesluiten daadwerkelijk worden ingedeeld. Daarbij zijn z.g. gebiedspaspoorten richtinggevend voor de nadere uitwerking van de inrichting van de parken en kavels, daarbij is medegebruik een belangrijke factor.

 

NB Ten tijde van deze jaarboek update loopt er nog een rechtszaak van de zeegaande recreatievaart tegen de staat m.b.t. het doorvaartverbod Borssele dat werd ingesteld op het moment dat, het oude beleid (doorvaart overdag voor schepen t/m 24 m LOA) nog van kracht was.

Situatie Noordzee 2023

 woz kaarten windenergiegebieden website oktober2022 4 hkn

Het plaatje (te vinden op Windenergie op zee - Noordzeeloket) geeft de huidige stand van zaken weer.

Op deze site is ook een interactieve kaart https://www.noordzeeloket.nl/vaste-onderdelen/zoeken/?zoeken_term=interactieve+kaart te vinden waarin de planning van aanbesteding, bouw en in gebruik neming is te vinden.

Het zal duidelijk zijn dat het ook in dit kader van groot belang is met actuele en goed bijgewerkte zeekaarten te plannen en navigeren en bij de tochtvoorbereiding alle relevante windpark-informatie te gebruiken. De BaZ/NtM e.d. zijn essentieel. Onderstaand een overzicht van de situatie m.b.t. doorvaart in onze omringende landen. Ook hier geldt dat ten allen tijde moet worden gecontroleerd of de windparken waar men volgens plan doorheen zou willen varen daadwerkelijk open zijn en niet b.v. (tijdelijk) gesloten vanwege groot onderhoud, uitbreidingen etc.

OVERZICHT SITUATIE MBT DOORVAART OMRINGENDE NOORDZEE LANDEN

NB In januari 2023 werd bekend dat voor toekomstige corridors de beleidsregel gaat gelden dat de veiligheidsafstand tot turbines 150 meter gaat worden. T.z.t. zullen aanbevelingen volgen voor de doorvaart van nieuwe corridors waarin dit zal zijn opgenomen. Voor de Borssele corridor geldt de situatie ‘NL nieuw’ in de tabel onverkort.

Bijlage: Aangewezen windenergiegebieden op zee

Opmerkingen of suggesties naar

Peter Paternotte (ppenaf@planet.nl)